Borsa İstanbul’da (BIST) süreç gören şirketlerin idare konseylerindeki toplumsal cinsiyet istikrarını inceleyerek kurumsal idare manasında yıllık bazda değerlendirmede bulunan rapora nazaran; 2024 yılında BIST idare şuralarında yer alan bayanların oranında düşük de olsa bir ilerleme kaydedildi.
Rapora nazaran; BIST’e kayıtlı olan 562 şirketin hisse sahipleri, 2024 yılında idare konseylerine 3 bin 745 yönetici atadı. Bu yöneticilerin bin 274’ü yani yüzde 34’ünü bağımsız yönetim kurulu üyeleri oluşturdu.
Kadın üye oranı ise yüzde 17,9’dan yüzde 18,7’ye yükseldi. 2024 yılında 562 şirketin 191’inin idare konseylerinin tamamı erkeklerden oluştu. Bu sayı tüm şirketlerin yüzde 34’üne karşılık geldi. 2023 yılında idare şuralarının tamamı erkek olan şirketlerin sayısı 179, tüm şirketlerdeki oranı ise yüzde 34,6 olarak hesaplanmıştı.
Tüm BIST şirketleri içerisinde yönetim kurulu lideri bayan olan şirket sayısı 45’ten 50’ye yükselirken, idare şurasında yer alan bayan CEO sayısı 23’ten 25’e yükseldi.
SPK’nın önerdiği en az bayan üye oranı olan yüzde 25’i yakalayan şirket sayısı 154’ten 183’e yükselse de tüm şirketlerin yalnızca yüzde 32,6’sını oluşturdu. En az üç bayan üyesi olan 95 şirket tüm şirketlerin yalnızca yüzde 16,9’unu oluşturdu. Raporda, 467 şirketin şimdi karar düzeneklerinde aktif toplumsal cinsiyet çeşitliliğini sağlayamadığına dikkat çekildi.
Ayrımcılık şuurlu tercih
Yüzde 30 Kulübü Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Melsa Ararat, “Atamalarda fırsat eşitliği ve liyakatı temel alan şirketlerde bayanların karar organlarında temsili giderek artarken tamamı erkeklerden oluşan idare şuralarına sahip bir küme şirkette uzunca bir müddettir bu durumun değişmediğini ve idarelerin kemikleştiğini görüyoruz. Bu durum şirketler ortasındaki cinsiyet eşitliği uçurumunu büyütürken bayanlara yönelik ayrımcılığın birtakım şirketler için şuurlu bir tercih olduğunu düşündürmekte ve topyekün ilerlemenin lakin düzenlemeler yoluyla gerçekleşebileceğini göstermekte. Başka yandan kapsayıcılık aksisi ve ayrımcılığı körükleyen siyasi tercihlerin başta ABD olmak üzere kimi ülkelerde taarruza geçtiği bir periyoda girdik. Gücün muhakkak ellerde konsantrasyonunu muhafazaya yönelik bu karşı akın inovasyona, büyümeye ve refahın hakkaniyetli dağılımına sekte vurabilir. Yatırımcıların ve finans sağlayıcıların bilimsel araştırmalarla desteklenen kapsayıcılık talepleri bu ülkelerde her zamankinden daha kıymetli bir rol oynayacaktır. Ülkemizde finans kesiminin bu istikamette harekete geçmesini çok sevindirici buluyorum” dedi.
Geleceğin bayan önderlerine destek
Mercedes-Benz’in, genç bayanları sosyo-ekonomik olarak güçlendirmek ve meslek seyahatlerinde yanlarında olmak için geçtiğimiz yıl hayata geçirdiği yenilikçi mentorluk platformu She’s Mentoring Programı, 2025’te de devam ediyor.
Mart ayında yeni devri başlayacak olan She’s Mentoring Programı, bu yıl da üç kategori altında, “Sürdürülebilirlik”, “Yaratıcı endüstriler” ve “Teknoloji” alanlarında dalın önde gelen isimleriyle mentorluk takviyesi sunacak. Program boyunca mentorların rehberliğinde fark yaratmak isteyen genç bayanlar, şahsî farkındalık kazanmaktan liderlik hünerlerini güçlendirmeye kadar geniş bir yelpazede takviye alacaklar.
Başvuru sonrası elemeleri geçen mentiler, kendi kategorilerinden bir mentor ile birebir çalışma fırsatı elde edecekler. Mentorlar, 7 ay sürecek program boyunca tecrübelerini ve bilgilerini mentilere aktaracaklar. Bu sayede mentilerin meslek maksatları için projelerini geliştirmelerine ve profesyonel ağ kurmalarına yardımcı olacaklar.
Menti olarak seçilemeyen ancak jüri seçimi öncesi son eleme kademesine gelen adaylar, ilgili kategori öncüleri ile birlikte online eğitimlere ve She’s Dreaming online eğitimlerine katılma fırsatı yakalayacaklar.
Program sonunda heyet tarafından üç farklı kategoride birinci olarak seçilen mentilere paylaştırılacak toplamda 1.5 milyon TL’lik para mükafatı, kazanan mentilerin hayallerini gerçeğe dönüştürmek için değerli bir kaynak olacak.