HTŞ hakkında 6 Aralık 2024 tarihinde, medyada enteresan bir operasyon duyuruldu… Haber başlığı, “HTŞ başkanlarından birinin mal varlığına el kondu” idi. Geçen sene ölmüş, terörist listesindeki bir ismin mal varlığına yönelik… Hem de Türkiye’deki mal varlığı…
İz sürdük, altından enteresan bir öykü ve alaka ağı çıktı.
Bahsedilen kişi Ebu Maria el-Kahtani’ydi. El koyma süreci, HTŞ ve destekçilerinin Şam’a yürüyüşünün başlamasından sonrasına denk geldi.
Söz konusu kişi, 2012 yılından bu yana HTŞ’nin 2. Adamı… Colani ile tanışmaları Musul’a, Irak El Düsturu saflarında savaştıkları vakte dayanıyor. Colani üzere onun da bir ABD hapishanesi geçmişi var. Süreç onları Suriye’de buluşturdu… örgütün hamuruna birlikte biçim verdiler.
ARAP AŞİRETLERİN KAHRAMANI
Kahtani, örgütün uzun bir müddet Dera ve Deyrizor buyrukluğunu yani komutanlığını yaptı. Doğudaki ayrılıkçı Arap aşiretlerini etkilemede başarılı oldu… Aşiretler onun erdemine ziyafetler verir, bölgenin koruyucusu sıfatıyla HTŞ buyruğuna cübbeler giydirirdi. Her ne kadar IŞİD’e karşı çarpışmaları kaybetse etse o, bölgenin adeta kahramanıydı.
CANLI BOMBA SALDIRISI
2024’ün Nisan ayının birinci haftasında, İdlib’in kırsalının Sarmada kasabasında tekrar bir yemekteyken, belindeki kemere bomba yerleştirmiş bir canlı bombanın taarruzunda hayatını kaybetti.
HTŞ medyası anında IŞİD’i suçladı… HTŞ ve IŞİD ortasında hasımlık büyüktü… Daha da ötesi Kahtani, IŞİD’in kan davalısıydı.
Fakat bu vakte kadar bütün suikastlarını üstlenen IŞİD bu defa yapmadı…
Zira IŞİD, uzun bir müddettir saldırgan bir faaliyet içinde değildi… 
DİĞER DÜŞMANLARI KİMLERDİ?
Kahtani’nin öbür can düşmanı, Hurras el Din örgütüydü… Türkçe ismi Dinin Muhafızları…Doğu Guta’da faaliyet yürüten bu silahlı yapı, HTŞ’nin o zamanki ismiyle Nusra Cephesi’nin, 2016 yılında El Kaide’den ayrılmasının akabinde bu yoldan gitmeyenler tarafından kuruldu. Yani “El Kaide’den ayrılmayız” diyen gruptu.
HTŞ ile ortalarındaki gayret silahlı boyuttaydı, bu kapışma BM raporlarına da yansıdı. Hem HTŞ’ye hem de Hurras el Din’e, Ankara, Soçi mutabakatıyla silah bıraktırmış, çatışmasız bölgeyi kabul ettirmişti.
TARAFTARLARI ÖTEKİ DÜŞÜNÜYOR
Kahtani, HTŞ içinde önemli bir yüke sahipti, geniş bir taraftar kümesi vardı. Bu kitle için ne IŞİD ne Hurras El Din zannı ikna edici olmadı… Onlara nazaran Kahtani, örgüt içinde tasfiye edilmek istenen bir isimdi…
Bir diğer kuşku ise Türkiye’nin denetim ettiği kümeler üzerindeydi… Nedeni mi? Biraz geri gidelim.
AFRİN’E GİREN HTŞ
Bu fotoğrafın çekildiği yer Afrin. Yıl 2022. Colani ve Kahtani yan yana…
Hatırlanacağı üzere Suriye’den bir anda “HTŞ Afrin’i işgal etti haberleri” duyuldu. Bir an da ne oluyoruz, HTŞ, Türkiye’ye baş mı tutuyor sesleri yükselmişti. Lakin olayın iç yüzü farklıydı…
ASTANA SÜRECİ VE UZLAŞTIRMA
Astana görüşmeleri doğrultusunda MİT’İN muhalifler ile Esad’ı uzlaştırma eforlarına ağırlaştığı bir periyottu. Lakin kimi örgütler kelam konusu olağanlaşmayı direkt reddetti. Bu yapılardan biri Şam Cephesi’ydi. Türkiye’nin buyruğundaki Hamza Tugayı’na karşı taarruza geçti. Hem El Bab’da hem Afrin’in birkaç köyünde işgale başladı. Bunun üzerine HTŞ, Hamza Tugayı’na yardım etmek üzere İdlib’ten harekete geçti. Şam cephesinin gözü korktu ve aldığı yerleri terk etmek zorunda kaldı.
AHRAR’UŞ ŞAM’IN ROLÜ
Sonunda bir muahedeye varıldı. HTŞ, Afrin’den çekilecek yerine Ankara denetimindeki Suriye Ulusal Ordusuna bağlı Ahrar’uş Şam girecekti… O denli oldu. Bütün bunlar yaşanırken Türk yetkililerden ve basınından bir ses çıkmaması dikkat çekti.
KAHTANİ NE GÖRÜŞTÜ?
Hakkındaki suçlamalar başlamadan kısa mühlet evvel Kahtani, Ahrar’uş Şam’ın eski önderleri ve muhalifleri ile bir ortaya gelmişti. Türkiye’nin otoritesini reddeden o isimlere birtakım teklifler yaptığı ileri sürüldü. Bunların ne olduğu ve kabul edilip edilmediği ise Kahtani yaşasaydı ortaya çıkacaktı.
AĞIR SUÇLAMA: ABD AJANLIĞI
Suikastten bir ay kadar evvel hapisteydi…
Örgütünün ona yönelttiği suçlama ağırdı: Dış düşmana bilgi sızdırmak…
Peki çok sayıda düşmanın olduğu bir alanda kime hangi bilgiyi satmıştı?
Al-Quds Al-Arabi’ye konuşan bir kaynak, Kahtani’nin yaptığı toplantılardan bahsetti. Buna nazaran o toplantılardan biri, Türkiye’de İncirlik Üssü’nde Amerikalı kumandanlarla yapıldı. Kahtani, onlara Fırat’ın doğusunda tasfiye edilen yahut tutuklanan birtakım IŞİD başkanlarının direkt koordinatlarını verdi.
Bu bilgi bir mühlet sonra Cevlani’nin kulağına gitti ve HTŞ’nin kelamda güvenlik mahkemesi Kahtani’yi 2023 yılının Ağustos ayında tutukladı. Bütün vazifelerinden alındı.
COLANİ PROTESTOLARI
Bu sırada, HTŞ idaresine ve Colani’ye karşı protestolar sertleşmeye başladı. Bilhassa 2024 yılının başından itibaren, İdlib ile birlikte Cisr el Şuğur, Binniş, Kali, Batbu, Hazano, Kafr Takharim, Balshun, Abyan ve Darat Azza kent ve kasabalarında hareketler arttı. Atılan sloganlar ve taşınan pankartlar, direkt Colani’nin istifasını talep ediyordu… daha da ileri giderek HTŞ lideri, devrime ihanetle suçlanıyordu. Cezaevlerinde tutuklanan, ajanlıkla suçlanan ve azaba uğrayan isimlerin salıverilmesi isteniyordu. Bu protestocular içinde Kahtani taraftarları da vardı. Olaylar büyüyünce HTŞ idaresi birtakım talepleri kabul etmeyi tercih etti.
PROTESTOLARIN TESİRİ: BIRAKILDILAR
Kahtani ile birlikte ihanetle suçlanan çok sayıda isim özgür bırakıldı. HTŞ’nin sır küpü Kahtani, 7 ay içeride kalmıştı. Mart ayında dışarı çıktığında Colani onu ziyarete gelmedi… Sonraki buluşmaları Kahtani’nin cenaze merasiminde olacaktı.
HTŞ’ye yakın Arap medyası kaynaklarına nazaran Colani muhalifleri, Kahtani’ye “HTŞ başkanını ortadan kaldırmayı” teklif etti. Lakin onun bu teklifi kabul etmediği ileri sürüldü.
BİR AY SONRA SUİKAST
Sarmada suikastı, Kahtani’nin cezaevinden çıkışından şimdi bir ay geçmeden gerçekleşti. HTŞ medyası, her ne kadar, ataktan IŞİD’i sorumlu tutsa da, sokak göstericilerinin gözünde gerçek farklıydı. Onlara nazaran bu olay direkt Colani’nin rakibini yok etmesiydi. Suikasttan sonra HTŞ aykırısı kitlesel şovlara de bu algı ve öfke hakim oldu.
Olaydan yaklaşık bir ay sonraki protestolarda taşınan pankartlar ve görseller de bu cins iletileri içeriyordu. Onların içindeki bir görsel dikkat cazipti: Bir insan yüzünün yarısı Esad, öbür yarısı Colani olarak çizilmişti.
Çizimin altında “Esad’dan farkı ne!” sloganı yazıyordu.
BİREBİR ŞAHISLARIN TÜRKİYE’YE TEPKİSİ
Colani protestocuları sadece HTŞ’nin kararlarına ve idare şekline yönelik reaksiyonlu değillerdi. Birebir şahısların, Ankara’ya da sert bir muhalefet sergiledikleri görüldü. Kelamda “Türkiye’den Suriyeli muhaliflere ırkçı akınlar düzenleniyordu.” Ancak daha dikkat cazibeli olanı, tıpkı yıl Temmuz ayındaki hareketlerde atılan sloganlardı.
– Ey Colani defol, ölürüz de Esad ile uzlaşmayız. Türkiye sesimizi duy, davanın gerçek sahibi biziz.
OLAĞANLAŞMA SÜRECİ ÇILDIRTTI
Aynı tarihlerde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Esad’a elini uzatmış ve “gel görüşelim” demişti.
Sonraki aylarda da Ankara’dan Şam’a olağanlaşma davetleri gelmeye devam etti. Buna paralel olarak da sokak şovlarında, Türkiye zıtlığı sertleşti.
Bölgedeki Türk güvenlik ögelerinin gözleri de protestolardaydı. Göstericiler içindeki kışkırtıcı şahıslar tek tek tespit edip göz altına aldı. Kelam konusu şahıslar ortasında, bölgede Türkiye’nin otoritesini reddeden silahlı örgütlerle kontakları olanlar tespit edildi.
ŞAM’IN ELE GEÇİRİLMESİ
Ancak bu olaylar, 8 Aralık’ta Şam’ın HTŞ tarafından ele geçirilmesi, Esad’a karşı kazanılan zafer nedeniyle şimdilik dindi. Türkiye’nin Şam harekâtından bir mühlet evvel, kesin bir lisanla Ankara aksisi örgütlere “Ya kelamımızı dinleyin ya harcanırsınız” bildirisini verdiği gelen bilgiler ortasında.
Şu an Şam’ın zirvesinde, bu yola Kahtani ile çıkan Colani ve grubu var. Colani hiç olmadığı kadar ölçülü bir siyaset izleyip, memleketler arası mecralara “sizin sandığınız üzere terör örgütü değiliz” iletisini veriyor. Görüldüğü kadarıyla HTŞ lideri, Batı tarafından meşru muhatap kabul edilmeye başlandı.
HTŞ’nin içinde Kahtani üzere öbür isimlerin olup olmadığı bilinmiyor. Lakin, HTŞ önderinin “örgütü lağvedeceğiz” kelamının, art plandaki bu gelişmelerle birlikte okunması gerektiği anlaşılıyor.
Osman Erbil
Odatv.com